Als u gaat wonen in Duitsland betekent dat ook dat u zich daar vestigt. U moet hiervoor aan een aantal formaliteiten voldoen. Dit betekent in de praktijk dat u een EU-nationaliteit krijgt en zelf in uw levensonderhoud en ziektekosten moet kunnen voorzien.

Gemeentelijke zaken regelen

Eerst moet u zich in Nederland bij uw oude gemeente afmelden. Hierbij moet u zich legitimeren en ook uw paspoort of identiteitskaart van uw partner en eventuele kinderen meenemen. Als u dit niet vanzelf krijgt, vraag dan om een bewijs van uitschrijving. Als u uw nieuwe adres achterlaat, krijgt u eventuele aanslagen en oproepen voor verkiezingen toegestuurd. Ook wordt de ambassade ingelicht over uw bestaan. U kunt zich niet meer dan 5 dagen van te voren uitschrijven (ga dus niet te vroeg naar het gemeentehuis).

Aanmelden bij uw nieuwe gemeente in Duitsland

U moet zich, net als in Nederland, bij uw nieuwe gemeente in Duitsland aanmelden. Dat doet u dat bij het Einwohnermeldeamt. Hiervoor heeft u een bewijs van uitschrijving uit uw oude gemeente en uw paspoort of identiteitsbewijs nodig. Een uittreksel van het geboorteregister is vaak niet nodig. Als u het bewijs van inschrijving bij uw nieuwe gemeente niet vanzelf krijgt, vraag dan om een Anmeldebestätigung. Die zal u namelijk nog vaak nodig hebben. Voor EU-burgers is de aanmelding bij de gemeente tevens de aanmelding voor het recht op verblijf.

Verblijfsvergunning

Als EU-burger hoeft u niet meer apart een verblijfsvergunning aan te vragen, als u in één van volgende categorieën valt:

  • werknemer, werkzoekende, in opleiding of studerend
  • Zelfstandige die zijn beroep elders (in Nederland) uitoefent
  • Zelfstandige die een groter bedrijf in Duitsland begint
  • Arbeidsongeschikten en gepensioneerden met inkomen en ziektekostenverzekering
  • Huwelijkspartner en inwonende kinderen jonger dan 21 en ouders
  • Bepaalde bijzondere situaties

U bent dan in Duitse begrippen een “Freizügigkeitsberechtigter”. De aanmelding bij de gemeente is dan voldoende. U krijgt na enige tijd een bewijs toegestuurd dat u “Aufenthaltsrecht” hebt

Neemt u bij uw aanmelding bij de gemeente daarom een bewijs mee dat u onder een bovenvermelde categorie valt (werknemers: loonstrook, gepensioneerden/studenten: bewijs van inkomen + polis ziektekostenverzekering). Niet alle gemeenten vragen om deze documenten. Het is verstandig om u goed te laten voorlichten wat u wel en niet mee moet nemen.

Bent u ondernemer?

Als u in Duitsland als zelfstandig gevestigd ondernemer uw beroep of bedrijf wilt uitoefenen, heeft u tevens een Gewerbeanmeldung nodig. Bij het Einwohnermeldeamt kunt u dit verder navragen.

Vestigingsvergunning voor Duitsland

Er zijn verder geen wettelijke belemmeringen zoals woon- of vestigingsvergunning. In zeer zeldzame gevallen maakt een gemeentelijke overheid gebruik van haar voorkoop recht. De notaris controleert vooraf of dit het geval is en of de betreffende overheid daarvan gebruik wenst te maken.

Verhuizing naar Duitsland

Een verhuizing naar Duitsland is niet anders dan een verhuizing binnen Nederland. U moet nutsbedrijven opzeggen, adreswijzigingen versturen, post-verhuis-service inschakelen etc. U hoeft verder niets in te klaren of iets dergelijks (tenzij het om een bedrijfsverhuizing gaat).

Nederlandse of Duitse Nationaliteit?

Ook in Duitsland kunt u gewoon Nederlander blijven. Als u daar prijs op stelt kunt u terzijner tijd de Duitse nationaliteit aanvragen. In het grensgebied wonen echter talrijke “Duitsers” die de Nederlandse nationaliteit al generaties hebben behouden. Eén van de motieven hiervoor was dat men dan geen dienstplicht hoefde te vervullen.

Paspoort of ID-kaart verlengen

U kunt uw paspoort alleen nog verlengen bij de consulaten in Düsseldorf, Berlijn en München. Verder kunnen grensbewoners terecht bij de Gemeentes Enschede, Maastricht, Echt-Susteren en Oldambt

Houd rekening met doorlooptijd!

U dient te allen tijde rekening te houden met de doorlooptijd. Het is dus verstandig om belangrijke documenten zoals een paspoort of identiteitsbewijs vóór uw emigratie nieuw bij uw eigen gemeente te regelen.

Wonen in Duitsland

Kijk ook op onze informatiepagina wonen in Duitsland voor meer tips en wetenswaardigheden als u naar Duitsland wil emigreren en welke voordelen u dit biedt.

Emigreren naar Duitsland, spannend maar ook erg leuk